Gebiedsontwikkelingsinitiatief in dorpen Noord Holland als vervolg op de met Ben Raaijman, Herman ter Veen en Ellen Klaus georganiseerde wedstrijd “dorpsbouwmeester”
Wordt vervolgd?
De resultaten van de wedstrijd toonden aan dat de behoefte aan nieuw elan voor lege plekken en vrijkomende gebouwen in de dorpen, zoals die door de Dorpsbouwmeester werd gesignaleerd, zeker bestaat. En dat er zinvolle ideeën kunnen worden geformuleerd om met deze en vergelijkbare locaties aan de slag te gaan. Maar ook werd duidelijk dat er vele hobbels te nemen zijn voordat het tot een nieuwe dynamiek in de dorpen komt. Hobbels van procedurele, beleidsmatige, financiële en/of ruimtelijke aard. Wellicht zal het op enkele van de onderzochte plekken of elders gaan lukken om op basis van de eigen kracht uit het gebied tot resultaten te komen. Op een enkele (nieuwe) plek is er zelfs al een verbinding tot stand gekomen tussen een prijsvraaginzender en een groep initiatiefrijke dorpelingen. Wellicht een mooie opmaat voor een vervolg. Met de wedstrijd is echter vooral ook aangetoond hoe lastig het is om van goede ideeën ook uitvoerbare plannen te maken. Daarvoor zijn wellicht verbindingen tussen initiatieven en plekken nodig, zullen er combinaties van ideeën moeten worden doorgewerkt, is kortom een professioneel opdrachtgeverschap een voorwaarde. Dit professionele opdrachtgeverschap laat zich vandaag niet meer eenvoudig organiseren op de wijze waarop we dat gisteren deden. Er zijn nieuwe structuren, rolverdelingen en gedeelde belangen nodig.
De Dorpsbouwmeester was tot nu toe de naam die we aan de wedstrijd(-organisatie) hebben gegeven, maar zou ook de noemer kunnen zijn waaronder een nieuwe en bij deze tijd passende proces- en projectorganisatie vorm gegeven kan worden. Wij denken bij de Dorpsbouwmeester aan een onafhankelijke partij die als aanjager van dorpinitiatieven kan werken, waarin ervaring wordt opgedaan en kennis gedeeld wordt, bij wie zowel geïnteresseerde partijen zich kunnen melden als eigenaren van vrijgekomen panden; een partij die de juiste verbindingen weet te maken tussen plannenmakers en betrokkenen en kennis heeft van de ambitie van de gemeente en de problemen waarmee de dorpen te kampen hebben of (kunnen) gaan krijgen. Maar ook nieuw elan, nieuwe initiatieven als het gaat om de leefbaarheid, sociale cohesie en bedrijvigheid krijgen aandacht als daar aanleiding toe is. De initiatiefnemers van de wedstrijd (Herman ter Veen en Ben Raaijman) zijn, samen met Rob Hendriks (juryvoorzitter, DAAD Architecten), Fred Sanders (CPO-Noord Holland) en Ellen Klaus voornemens om vorm en inhoud te gaan geven aan de Dorpsbouwmeester als aanjager van een nieuwe dynamiek in de dorpen van Noord Holland.
Onze droom: de Dorpsbouwmeester adopteert een dorp, neemt zitting in een vrijstaand pand in het dorp, inventariseert initiatieven en kansen vanuit het dorp en brengt spelers samen om plannen te smeden, deze te verbeelden en door te rekenen en de uitvoering voor te bereiden. Als de trein is gaan rijden verkast de Dorpsbouwmeester naar een volgend dorp en bouwt voort op de opgedane ervaringen. De eerste kansrijke initiatieven van de prijsvraag kunnen de basis zijn om te starten. Daaraan verbonden is het logisch om een soort werklunches op locatie te starten, bijvoorbeeld om te beginnen aan tafel van de wethouder. Zo kan ook de funding worden verkend. Burgerinitiatief is elke keer de basis. Alleen dan leidt een initiatief na het vertrek van de dorpsbouwmeester tot continuïteit en kan ‘crowd funding’ een onderdeel van het initiatief gaan uitmaken.
